مرجع تخصصی آموزش و دانلود
۱۱:۵۷:۳۹ ساعت:     
 شنبه ۱ اردیبهشت ۱۴۰۳  برابر با  Saturday 20 April 2024 میلادی  و   11 شوال 1445 قمری
3131
6 اکتبر 2016

 

ضرر-و-زیان-علف-هرز

 

 

یکی از اصول بسیار مهم کشاورزی که تاثیر قابل توجهی در افزاش تولید در واحد سطح دارد آن است که محصول را در مراحل مختلف تولید از گزند عوامل زیان آور حفظ کنند.همواره بخشی از تولیدات کشاورزی بر اثر حمله ی این نوع عوامل از لحاظ کمّی‌ و کیفی آسیب می بینند و در بعضی موارد کل محصول از بین می رود.به غیر از سیل،تگرگ،باد و سرمای بی موقع،عوامل دیگری مانند:بیماریهای گیاهی،آفات و علف های هرز به محصولات کشاورزی خسارت وارد می کنند.

علفهای هرز به عنوان یکی از مهم ترین عوامل کاهش دهنده محصولات کشاورزی به شمار می روند،به طوری که مشکلات این گیاهان،میلیونها کشاورز وهزاران محقق را به خود مشغول داشته است.به عقیده برخی از محققان ،خسارت علفهای هرز به محصولات زراعی می تواند بین ۱۰تا ۱۰۰ درصد متغیر باشد و به طوری که اگر این گیاهان به درستی کنترل یا مدیریت نشوند،زیان آنها به تولیدات کشاورزی می تواند بیش از آفات وبیماریها باشد.

ضرر و زیان علف‌هاى هرز بر گياهان زراعى ناشى از زيان کمّى و کيفى محصول و يا هزينهٔ کنترل آنها مى‌باشد.

 

مضرات علفهای هرز:

۱.رقابت((Competitio:تلاش دو یا چند موجود برای دستیابی یرای یک عامل محدود کننده رشد که برای هر دو موجود ضروری است.علفهای هرز به دلیل سازگاری بیشتر و وسیع تر به شرایط زندگی موفق تر از گیاهان زراعی هستند.رقابت هنگامی به وجود خواهد آمد که عامل محیطی محدود کننده باشد.موفقیت علفهای هرز در رقابت با گیاهان زراعی به عواملی مانند زمان جوانه زدن،رویش گیاه،تراکم علف های هرز ،گسترش سریع شاخ وبرگ گیاه ، تراکم زیاد ریشه ها وساقه ها در خاک،شکل رویش وفنولوژی بستگی دارد.

 

۲.آللوپاتی: (Allelopathy)تاثیر بازدارنده رشد یک گیاه بر گیاه دیگر از طریق ترشح مواد شیمیایی در طول رشد گیاه از ریشه ها ممکن است صورت گیرد و بر گیاه مجاور اثر بازدارنده بگذارد و یا اینکه ممکن است در حین تجزیه بقایای یک گیاه مواد بازدارنده از خود ترشح کنند. اثرات آللوپاتیک در مرحله گیاهچه ای، گیاهان بیشتر نمود می کند که این یکی از معایب سیستم کشت بدون شخم است. از آللوپاتی به عنوان یک ابزار رقابتی برای برتری یک گیاه بر گیاه دیگر نیز استفاده می کنند. یولاف وحشی، مرغ پنجه ای ،قیاق،سورگوم

 

۳.بستر آفات و امراض: علفهای هرز می توانند بستر مناسبی برای آفات و بیماری ها باشند.

الف)مثلا کرم ریشه کلم : روی خردل زندگی می کند وسپس به کلم،ترب،شلغم حمله می کند

ب)مگس غلات نسل سوم و چهارم زندگی خود را  روی علفهای هرز می گذرانند.

پ)سر خرطومی هویج : روی هویج وحشی زمستان گذرانی میکند

ت)کرم خاردار پنبه دوره اول و دوم زندگی خود را روی پنیرک سپری می کنند.

ث)زنگ سیاه  : روی درختچه های زرشک ویولاف وحشی

ج)کک های نباتی و تریپس گندم زمستان را روی علفهای هرز به سر می برند.

چ)ویروس پیچیدگی برگ سیب زمینی  : تاجریزی سیاه

ح)ویروس موزاییکی خیار و اسپورهای زنگ سیاه غلات زمستان را روی علف هرز می گذراند

 

۴.خسارت بر مراتع،نهالستانهای جنگلی و چمنزارها:وجود علفهای هرز مانند گزنه،خار کنگر، اسپند، پیاز   حضرتی و… در مراتع باعث شده تا دام به علت فرو رفتن خار در دهان و یا بوی بد اسانس و مسمومیت   مورد تعلیف قرار نگیرد و در نتیجه در مدت کوتاهی مرتع ارزش غذایی خود را از دست بدهد.در نهالستان های جنگلی وجود بعضی از گیاهان هرز مانند:  تمشک باعث می شود تا از فرایند توسعه گیاهان جنگلی جلوگیری به عمل آید.در چمنزارها،علفهای هرز به علت غالب بودن بر گیاهان چمنی،فرصت رویش را از آتها سلب و آنها را از میدان رویش خارج می کنند.

 

۵.هدر رفتن آب:علفهای هرز میزان قابل توجهی آب را که باید به مصرف کشاورزی برسد خود مصرف می کنند.در اراضی که هر قطره آب ارزش حیاتی دارد اهمیت این مسئله بیشتر محسوس خواهد بود.وجود علفهای هرز در کنار و کف کانالهای آبیاری به کُند شدن جریان آب و مصرف آن می انجامد.

 

۶.مبارزه با علف هرز هزینه هایی را برای زارع به دنبال دارد.

 

۷.علف‌هاى هرز مزاحم برداشت گياهان زراعى مى‌شوند،به‌هنگام برداشت سبزيجات با دست يا با ماشين‌آلات، علف‌هاى هرز مزاحم هستند. علف‌هاى هرز چمنى يا پيچيده به هنگام برداشت بذر به محورهاى چرخش يا سيلندرهاى ماشين، پيچيده و اغلب باعث توقف ماشين جهت تميز کردن آن مى‌شوند. درو علف‌هاى هرز همراه با گياهان زراعى باعث استهلاک ماشين‌هاى گران‌قيمت مى‌شوند. لذا براى جلوگيرى از مزاحمت علف‌هاى هرز آنها را قبل از برداشت توسط مواد شيميائى خشک مى‌کنند.

اين عمل نيز باعث افزايش هزينه‌ها مى‌شود.

 

۸.کم شدن ارزش کمی وکیفی محصولات زراعی ،به عنوان مثال وجود چاودار یا دانه های تلخه بیان سبب کاهش کیفیت نان می شود.

 

۹.کاهش کیفیت وخراب شدن محصولات دامی

الف) گند سیر(Alium  Vinalae) :بوی نا مطبوع در شیر

ب)  توق(Xanthium  penoylranicum)  :کاهش کیفیت پشم

 

۱۰.زیانهای بهداشتی برای انسان،حساسیت به گرده یاواکنش های آلرژیک

الف)تاج خروس (Amaranthos sp) :نفخ شکم و مرگ گاو

 

۱۱.نامرغوب شدن بذر

 

۱۲.خسارت در امور تاسیساتی و مناطق غیر کشاورزی:وجود علفهای هرز در میادین ورزشی، مسکونی ،تجاری،فرودگاه و راههای اصلی زشت و نازیباکردن محیط پارکها و فضای سبز باعث تخریب تدریجی بافت های مکانی شده و با صرف هزینه زیاد بایستی مجدداً بازسازی گردد.

 

۱۳.کم شدن ارزش زمین زراعی

 

 

گرد آوری و تنظیم: https://rangvarang.com

4.6/5 - (7 امتیاز)