مرجع تخصصی آموزش و دانلود
۱۲:۲۶:۳۵ ساعت:     
 شنبه ۱ اردیبهشت ۱۴۰۳  برابر با  Saturday 20 April 2024 میلادی  و   11 شوال 1445 قمری
3487
17 سپتامبر 2016

 

موقعیت فرهنگی اصفهان

 

 

اگر می خواهید با موقعیت فرهنگی اصفهان بیشتر آشنا شوید با این مطلب از رنگ وارنگ همراه شوید. از قدیم الایام نام اصفهان چون ستاره ای درخشان در آسمان فرهنگ و ادب، اسلام و ایران درخشش داشته و تاثیری كم نظیر بر علم و تمدّن اسلامی نهاده است. محققین و پژوهشگران بیشتر ترقیّات علمی و ادبی و صنعتی ایران را از قریحه و ذوق سرشار مردم اصفهان می دانند. با بررسی نتایج تاریخ نهضت های ادبی و هنری این نكته مشخص می شود كه اگر در شكل گیری آن نهضت ها اصفهانی ها پیشقدم نبوده ولی دستی در كار داشته اند. در ادامه بیشتر به موقعیت فرهنگی اصفهان می پردازیم.

 

کمی درباره موقعیت فرهنگی اصفهان

 

طبع لطیف و ذوق سلیم به همراه روح اختراع و ابتكار مردم اصفهان باعث شده اند تا هر جنبش و نهضتی چون به اصفهان می رسد در مدتی اندك به وسیله اصفهانی و در زیردست او كامل تر شود. با استقرار اسلام و شكل گیری تمدن اسلام، اصفهان نیز همچون بغداد و ری و دمشق و بخارا جایگاهی والا یافت. در قرون متمادی بعد ار اسلام اصفهان همواره منشاء خدمات فراوان به علوم و اندیشه های اسلامی بود. در دوران آل بویه با تشویقات بزرگانی چون ابن عمید كاتب و صاحب بن عباد ستارگانی در آسمان علم و ادب و فقه و سایر علوم اصفهان درخشیدن گرفتند. كه تا قرنها اندیشه های آنان روشنی بخش دنیای اسلام بود.

 

در دوران سلجوقیان به همت سلاطین این خاندان و دولتمردان دانشمندی همچون خواجه نظام الملك طوسی و دیگر امیران و اعیان این دولت، اصفهان به صورت یكی از بلاد آباد و با عظمت دنیا تبدیل شد و نظامیه اصفهان به عنوان یكی از نهادهای بزرگ به تربیت دانشمندان و علما پرداخت. در طول این ۷ قرن اصفهان به چنان جایگاهی دست یافت و به آن حد از منزلت رسید كه این شهر را قبه الاسلام ، دارالعلم و خیرالبلاد نامیدند.با حمله مغول و بعد از آن، یورش تیموریان شهر اصفهان نیز همانند بسیاری از شهرهای كشور ما ویران شد و بر اثر تهاجم این دو قوم خونخوار عده کثیری از دانشمندان، شاعران ،ادباء و فقهای بزرگ به شهادت رسیدند و یا از اصفهان مهاجرت كردند اما چراغ علم در این شهر بزرگ خاموش نشد و بزرگانی نظیر بابا ركن الدین و بابا قاسم اصفهانی به تعلیم و تعلم پرداختند.

 

 

نکات دیگری درباره موقعیت فرهنگی اصفهان

 

از اوائل قرن ۱۰قمری، صفویه به قدرت رسید. در حدود یك قرن بعد اصفهان پایتخت ایران شد و نزدیك ۱۴۰ سال مركز كشور بود. در این مدت ضمن احداث بناهای بی شمار مدارس فراوانی نیز تاسیس شد و نهادهای آموزش معروفی همچون مدرسه نیم آورد و كاسه گران و ملا عبدالله و چهار باغ و جده بزرگ و جده كوچك هریك به منزله بزرگترین دانشكده الهیات عصر خود به شمار رفتند و بزرگان فراوانی در آنها تحصیل كردند و به تربیت شاگردان برجسته پرداختند. نهضت بزرگ علمی عصر صفویه آنچنان گسترش یافت كه تا عراق و شام اثر مستقیم گذاشت.

 

دانشمندانی مانند شیخ بهایی، میرداماد، ملاصدرا، میرفندرسكی و فقهای نامدار و برجسته ای چون شیخ لطف الله جبل عاملی، میرزا رفیعا، آقا حسین خوانساری، مجلسی اول و دوم شهر اصفهان را به شهرتی رساندند كه نام آن با انواع علوم و فنون متداول آن عصر همراه و عجین گشت.  با حمله افغانها و سقوط سلسله صفویه اوضاع اصفهان بحرانی شد و برخی از دانشمندان و علمائی كه در اصفهان بودند كشته شدند و عده ای نیز ناچار به مهاجرت شدند و شهر اصفهان از آن همه عظمت عاری گشت. در دوره افشار، زند و قاجار به سبب تغییر پایتخت و ناآرامی اوضاع و بی لیاقتی حكام، شهر اصفهان نتوانست مقامی را كه در دوران صفویه داشت به دست آورد.

 

نهضت مشروطیت علاقه و توجه مردم را به تعلیم و تعلم برانگیخت. مردم اصفهان نیز پای به پای شركت در انقلاب مشروطیت به تأسیس مدارس اقدام كردند.

 

 

 

 

گرد آوری و تنظیم: https://rangvarang.com

4.5/5 - (4 امتیاز)