در این مطلب از رنگ وارنگ شما را با یکی دیگر از میوه ها بیشتر آشنا خواهیم کرد. موز نام این میوه خوشمزه و  پر خاصیت است. .این میوه گرمسیری سرشار از از آنتی اکسیدان است به همین دلیل می تواند خطر ابتلا به برخی از بیماری ها را کاهش دهد. موز از محبوب ترین میوه های جهان است.این میوه حاوی بسیاری از مواد مغذی مهم است. موز منبع سالم کربوهیدرات ها است و به بدن ما کمک می کند تا انرژی تولید کند. آنها منبع خوبی از پتاسیم و منیزیم هستند و ضمن تقویت سلامت استخوان به همراه تعادل الکترولیت مطلوب ، به حفظ فشار خون طبیعی کمک می کنند. در ادامه بعد از بیان مختصری درباره گیاه شناسی موز ، به فواید و همچنین مضرات  موز بیشتر می پردازیم . در صورت تمایل با این مطلب از رنگ وارنگ همراه شوید.

مروری بر گیاه شناسی موز

نام انگلیسی موز: Banana

نام علمی موز : Musa sapientum

موز میوه ای گرمسیری ، تک لپه  و از خانواده موزاسه (musace) می باشد. خاستگاه این میوه مناطق حاره‌ای جنوب شرق آسیا، شبه جزایر مالزی و استرالیا می باشد که امروزه در سطح وسیعی در مناطقی که رطوبت مناسبی دارند کاشت می شود. در ایران هم کاشت و پرورش  این میوه در مناطقی از جنوب استان سیستان و بلوچستان از قدیم رایج بوده است.

تنه گیاه موز بلند و محکم  است از این رو برخی  به اشتباه به آن درخت می گویند؛ در صورتی که این شاخه ها (ساقه های کاذب) بعد از میوه دهی این گیاه، خشک شده و از بین می روند. برگهای  این درختچه پهن و بزرگ  است که در بعضی مواقع به دو  الی سه و نیم متر هم می رسد. گلهای آن مجتمع و به شکل سنبله و میوه آن در ابتدا سبز رنگ بوده و پس از رسیدگی به رنگ زرد در آمده و طعم شیرین دارد. طعم و ارزش غذایی موز نسبت به میزان رسیدگی آن  تغییر می کند. میوه موز  به شکل خوشه و در دسته های ۱۰-۲۰ عددی می روید. موز نارس به علت نشاسته زیادی که دارد سخت تر هضم می شود. برخی از ارقام موز مانند پلنتين plantain  باید قبل از مصرف پخته شوند .

خواص و فواید موز

موز از دیدگاه طب قدیم ایران معتدل و تر می باشد.

۱- موز کالری بالایی دارد به همین دلیل برای افراد لاغر ،کودکان و کسانی که دچار ضعف بدنی و کاهش انرژی بدن شده اند بسیار مفید است.

۲- این میوه خون ساز بوده به همین دلیل برای افراد کم خون مناسب است.

۳- موز رسیده خواص بیشتری داشته و  تاثیر بیشتری بر تقویت سیستم  ایمنی و مقابله با سرطان از طریق تحریک و تولید  ماده TNF را دارد.

۴- از این میوه می توان برای کمک به درمان زخم معده و روده  بهره برد.

۵- یکی دیگر از خواص موز تاثیر آن بر تعادل سیستم عصبی و تنظیم فعالیت روده می باشد.

۶- مصرف این میوه به کودکان و سالمندان  به دلیل نرم بودن و خوردن راحت همچنین ارزش غذایی بالا  توصیه می شود.

۷- این میوه بر تقویت معده ، تامین رشد ، آرامش و تعادل در سیستم عصبی بسیار تاثیر گذار است.

۸- موز حاوی مقادیری پروتئین،  فیبر، کربوهیدرات ، پتاسیم، منیزیم، فسفر، کلسیم ، سدیم، آهن، مس، روی ، سلنیوم و منگنز است .

۹- مالیدن قسمت داخلی پوست این میوه برای رفع خارش و سوزش ناشی از نیش حشرات مفید است.

۱۰- انواع  ویتامین های مختلف  از جمله ویتامین آ (A) ، ویتامین ای (E) ، ویتامین کا  (K) ، ویتامین سی (C)، ویتامین تیامین(B1)، ویتامین ریبوفلاوین (B2) ، ویتامین پانتوتنیک اسید(B5)، ویتامین نیاسین (B3)،  اسيد فوليك (فولات) را داراست.

۱۱- این میوه نشاط آور برای سلامتی چشم ها نیز مفید است.

۱۲- طبق پژوهش های انجام شده مصرف منظم موز و قراردادن آن در رژیم غذایی ، ریسک مرگ و میر ناشی از  سکته مغزی را تا حدود ۴۰ % کاهش خواهد داد.

۱۳- تریپتوفان موجود در این میوه می تواند در  بهبود افسردگی مفید واقع شود.

دیگر خواص

۱۴- به دلیل لایه حفاظت کننده ضخیمی که این میوه  دارد به ندرت توسط انواع  آلاینده ها و آفت کش ها آلوده می شود.

۱۵- تریپتوفان موجود در موز سبب بهبود حال افراد مبتلا به اختلالات فصلی (SAD) می شود.

۱۶- این میوه به دلیل مفید بودن برای ماهیچه ها و تامین انرژی برای ورزشکاران بسیار مفید است.

۱۷- پتاسیم آن برای مقابله با خستگی و همچنین کسب سریع  انرژی برای زنان باردار بسیار سودمند است.

۱۸- از این میوه می توان به عنوان آنتی اسید طبیعی نام برد که به دلیل همین ویژگی موجب آرامش و بهبود عملکرد معده می شود.

۱۹- از دیگر خواص موز  می توان به اثر خوب آن بر پیشگیری از سقط جنین اشاره کرد.

۲۰- استفاده روزانه از این میوه با ارزش غذایی بالا برای رفع و کنترل حالت تهوع دوران بارداری بسیار کمک کننده است.

۲۱- موز نارس به دلیل داشتن نشاسته مقاوم در بدن آهسته تر تجزیه شده و موجب افزایش تدریجی قند خون شده لذا برای افرادی که به دنبال ثابت نگه داشتن قند خون خود هستند نظیر افراد دیابتی سودمند است.

۲۲- تحقیقات نشان داده است که خوردن دو موز در روز می تواند فشار خون را ۱۰٪ کاهش دهد. برای کسانی که مشکل فشار خون دارند ، این میوه حاوی سدیم کم و پتاسیم زیاد است و آنها را به یک رژیم غذایی عالی تبدیل می کند.

۲۳- موز منبع تغذیه خوبی از پتاسیم و منیزیم است – دو ماده مغذی که برای سلامت قلب ضروری هستند.

۲۴- خوردن موز ممکن است به کاهش گرفتگی و درد عضلات ناشی از ورزش کمک کند. دلیل این گرفتگی ها تا حد زیادی ناشناخته است ، اما یک تئوری رایج ترکیبی از کمبود آب و عدم تعادل الکترولیت را دلیل آن می دانند.

سایر فواید موز

۲۵- این میوه نه تنها خود دارای کلسیم است بلکه به دلیل داشتن فروکتوالیگوساکارید ها موجب افزایش جذب کلسیم در بدن می شود.

۲۶- موز برای بهبود و درمان اسهال مفید است.

۲۷- این میوه گرمسیری پر خاصیت ، انرژی زا و  ضد استرس می باشد.

۲۸- موز به دلیل داشتن پتاسیم و میزان کمی سدیم  می تواند به پایین آوردن فشار خون کمک کند.

۲۹- موز برای تقویت هوش و حافظه سودمند است.

۳۰- این میوه بر تقویت  نیروی جنسی تاثیرگذار است.

۳۱- موز برای افرادی که به  بیماری قلبی  مبتلا هستند و یا اوره اضافی در خون دارند بسیار مفید است.

۳۲- این میوه بر روی پیشگیری از ابتلا به التهاب معده  موثر است.

۳۳- از ترکیب برگ های خشک شده موز با روغن کنجد می توان برای کوچک کردن و رساندن دمل استفاده کرد.

۳۴-  تریپتوفان  موجود در این میوه ،ترشح ملاتونین را تحریک کرده بنابراین به داشتن خواب بهتر کمک می کند.

۳۵- موز منبع تغذیه خوبی از پتاسیم و منیزیم است – دو ماده مغذی که برای سلامت قلب ضروری هستند.

مضرات موز و توصیه هایی درباره  مصرف آن

۱- بعضی از افراد ممکن است  بعد از خوردن این میوه دچار واکنش های آلرژیک شوند. این واکنش ها می تواند به شکل احساس خارش خفیف در دهان تا واکنش شدید مثل شوک آنافیلاکسی بروز کند.

۲- موز میوه ای پر کالری است بنابراین برای پیشگیری از اضافه وزن و چاقی بابد از زیاده روی در خوردن آن پرهیز کرد.

۳- افرادی که سیستم گوارشی حساسی دارند باید در خوردن  موز احتیاط کنند.

۴- زیاده روی در خوردن این میوه همانند سایر خوردنی می تواند فرد را با مشکلاتی مواجه کند. سردرد ، خواب آلودگی یا بی خوابی ، هایپرکالمی (افزایش میزان یون پتاسیم در بدن)، خطر انباشت حجم زیادی از  ویتامین و املاح معدنی، مشکلات گوارشی ، افزایش غلظت خون و … از جمله این عوارض هستند.

۵- این میوه  یک منبع غنی از پتاسیم است و ممکن است لازم باشد که در رژیم غذایی کلیوی مصرف آن  محدود شود

گرد آوری و تنظیم: https://rangvarang.com