درباره عنکبوت ها حقایقی جالب و خواندنی  را در این مطلب از سایت رنگ وارنگ با شما همراهان عزیز به اشتراک می گذاریم. عنکبوت ها از رده عنکبوتیان هستند. عنکبوتیان گروه بسیار وسیعی هستند که علاوه بر عنکبوت ها گروه های دیگری را نیز شامل می شود. تا به حال بیش از  40000 گونه عنکبوت کشف و نامگذاری شده است. احتمالاً موارد دیگری وجود دارد که هنوز پیدا نشده اند.

عنکبوتها تقریبا برای زندگی در هر نوع زیستگاهی سازگار شده اند. آنها در زیستگاههای مختلف زندگی می کنند و در سراسر جهان به جز قطب جنوب یافت می شوند . گرچه ویژگی های اصلی آنها یکسان است ، اما گونه های مختلف دارای ویژگی های منحصر به فرد و جالب هستند. بیشتر عنکبوتها برای انسان بی ضرر هستند اما برخی از گونه های عنکبوتی مانند بیوه سیاه می توانند انسان را نیش بزنند و زهر را تزریق کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره عنکبوت ها پیشنهاد می کنیم این مطلب را تا پایان مطالعه فرمایید.

 

دانستنی هایی درباره عنکبوت ها

۱. این جانوران بر کنترل جمعیت حشرات بسیار تاثیر گذارند. آنها نقش مهمی در تمام اکوسیستمها دارند. عنکبوتها برای یک اکوسیستم سالم حیاتی هستند. آنها حشرات مضر را می خورند به گرده افشانی گیاهان کمک می کنند.

۲. همه عنکبوتها به غیر از یکی از این گونه ها گوشتخوار هستند این بدان معنی است که آنها برای زنده ماندن ، حشرات زنده و حیوانات دیگر می خورند.

۳. نخستین عنکبوت اولیه شناخته شده به دوره دونین یعنی تقریبا ۴۱۰-۳۶۰ میلیون سال قبل تعلق دارد و بیشتر راسته های امروزی نیز تا دوره کربونیفر یعنی تقریبا ۳۴۵ – ۲۸۰ میلیون سال قبل بوجود آمده اند.

۴. عنکبوتها تقریباً برای زندگی در هر نوع زیستگاهی سازگار شده اند ، و آنها یکی از ۱۰ جمعیت متنوع روی کره زمین هستند.

۵. عنکبوتیان مثل همه بندپایان، دارای نوعی پوشش سخت به نام اسکلت خارجی هستند. پوشاندن قسمت بیرونی بدن جانور، تشکیل تاندون ،غشای مفصل ها ، موهای حسی و قسمتهایی از دستگاه تنفسی و همچنین تناسلی برخی از نقش های اسکلت خارجی است.

۶.اسکلت خارجی عنکبوت ها را در مقابل عوامل محیطی محافظت می کند . پیشگیری از دفع زیاد آب از طریق کوتیکول یکی دیگر از مزایای آن برای عنکبوتیان است. اما این نوع اسکلت محدودیت هایی دارد که عدم قابلیت رشد از با اهمیت ترین آن است. بنابراین این بند پایان در زمانهای مشخصی از زندگی خود از پوسته قدیمی خود خارج می شوند که به آن جلد اندازی می گویند.

۷. ساخت یک تار عنکبوت حدود یک ساعت طول می کشد و آنها معمولاً هر روز یک مورد جدید را می سازند. توانایی تنیدن تار در آنها به شکل ارثی از نسلی به نسل دیگر انتقال می یابد.

۸. عنکبوتها در رده arachnid قرار دارند ، اما همه آراکنیدها عنکبوت نیستند.

۹. تمام عنکبوت ها ۸ پادارند. این جانوران فاقد بال و آنتن هستند.

 

اطلاعاتی درباره عنکبوت ها

۱۰. بعضی از عنکبوتهای خانگی محیط های مرطوب و برخی دیگر محیط های خشک را می پسندد

۱۱. وزن هزاران متر تار عنکبوت بیشتر از یک گرم نمی شود.

۱۲. روش تولید تار توسط عنکبوت ها بسیار پیچیده است. گونه های مختلف عنکبوت Spider انواع منفاوتی از تار را تولید می کنند. عنکبوت برای اینکه بتواند طعمه خود را در تاری که تنیده به دام بیندازد ،بخشی از لانه را با تارهای چسبنده می سازد اما برای انجام فعالیت های خود یک نوع تار خشک هم می تند.

۱۳. عنکبوتيان، به غیر از عقربها و بعضی از کنه ها که زنده‌زا هستند، همگی تخم‌گذار می باشند.

۱۴. اکثر عنکبوتها به تنهایی زندگی می کنند ، و فقط برای جفت گیری سایر عنکبوت ها را ملاقات می کنند. چند گونه عنکبوت اجتماعی هستند و به صورت گروهی زندگی می کنند.

۱۵. غدد توليد ابريشم در عنکبوت‌ها در شکم قرار گرفته‌اند و به‌وسيله‌ي تارريس‌ها با محيط بيرون در ارتباط هستند.

۱۶. عنکبوتها حشرات بیشتری نسبت به پرندگان و خفاشها می خورند.

۱۷. تمامی عنکبوتيان از تخم‌هاي خود به‌ شکل مستقيم حفاظت نمي‌کنند، اما بیشتر آن‌ها تلاش می کنند که حداقل با قرار دادن تخم‌ها در مکانی مناسب و استتار آنها ، احتمال از بين رفتن آن‌ها را کاهش دهند.

۱۸. در قسمت انتهایی شکم عنکبوتها تارريس‌ها هستند. تارريس‌ها که حاوي مجاري منتقل کننده ابريشم هستند از یک طرف به غده های تولید ابریشم و از طرف دیگر به منفذهای کوچک و ریز نوک تارريس‌ها منتهی می شوند. ابریشم به شکل مایع و با فشار از اندام ریسنده به بیرون می جهد اما با قرار گیری در معرض هوا فورا به شکل جامد و سفت در می آید.

دانستنی های جالب درباره عنکبوت

۱۹. بعضی از عنکبوتها دارای هفت نوع غدد ابریشمی هستند که هر کدام نوع متفاوتی از ابریشم ایجاد می کنند – مانند صاف ، چسبنده ، خشک یا کشیده. به گفته پروفسور فرانک کو یک عنکبوت قدرت فوق‌العاده‌ای در تغییر ویژگی‌های تارش برای کارهای گوناگون دارد.

۲۰. ابریشم عنکبوت بسیار الاستیک است و پنج برابر قویتر از سیم فولادی با قطر یکسان است.

۲۱. چشم های عنکبوت ها از نوع ساده است. تعداد چشم در عنکبوتیان حداکثر ۱۲ عدد می باشد اما بیشتر عنکبوت ها ۸ عدد چشم دارند. البته عنکبوت با تعداد چشم کمتر هم مشاهده شده حتی بعضی از عنکبوت های غار زی فاقد چشم می باشند. اکثر آنها فقط می توانند بین نور و تاریکی تشخیص دهند و فقط تعداد کمی از آنها بینایی خوبی دارند.

۲۲. بزرگترین عنکبوت از گونه تارانتولا است . نام آن عنکبوت غول پیکر پرنده خوار می باشد که تقریبا به طول ۳۰ سانتی‌متر و به وزن ۱۷۰ گرم می باشد. این عنکبوت از سوسک ها ، قورباغه ها ، موش های کوچک، مارها ، مارمولک های کوچک،  خفاش ها و پرنده ها تغذیه می کند. محل زندگی این عنکبوت بزرگ جنگلهای بارانی آمریکای شمالی است.

۲۳.  سمی ترین عنکبوت جهان ، عنکبوت سرگردان برزیل از جنس Phoneutria  می باشد. این عنکبوت تهاجمی در جنگلهای آمریکای مرکزی و جنوبی زندگی کرده  و به دنبال غذا است.این عنکبوت به نام عنکبوت موز هم معروف است چون در گیاه موز هم پنهان می شود.  فقط مقدار کمی از سم این عنکبوت برای کشتن انسان کافی است.

۲۴. تنها گونه عنکبوت گیاهخوار در جهان kiplingi Bagheera است که در آمریکای مرکزی از جمله مکزیک ، کاستاریکا و گواتمالا یافت می شود.

 

اطلاعاتی درباره عنکبوت ها

۲۵.  عنکبوت آبی Argyroneta aquatica تنها عنکبوتی است که کل زندگی خود را در آب می گذراند. این نوع عنکبوت حداکثر ۱۸ میلی متر است و از جانوران آبزی کوچک تغذیه می کند. جنس نر از ماده بزرگتر است که این مورد در میان عنکبوت ها شایع نیست. این نوع عنکبوت بومی زیستگاه های آب شیرین در اروپا و آسیا است.

۲۶. زهر عنکبوتیان را به طور کلی می توان به دو گروه عصب گرا و سلول گرا دسته بندی کرد. زهرهای عصب‌گرا Neurotoxic با یه وجود آوردن اختلال در سیستم عصبی جانور (فرد) گزیده شده اثر خود را می گذارند. زهر بیشتر عنکبوت ها از نوع عصب گرا ست. عنکبوت های بیوه جنس Latrodectus یکی از انواع عنکبوت هایی است که نوع مخربی از این نوع زهر را برای انسان دارند. تا به حال ۵ گونه از این عنکبوت از ایران گزارش شده است. با اینکه زهر این نوع عنکبوتها برای انسانها بسیار قوی است و در بعضی گونه ها قدرت زهر ۱۵ برابر بیشتر از زهر مار زنگی پشت نقره ای گزارش شده، اما به دلیل کوچک بودن کلیسر ها و در نتیجه کم بودن میزان زهر تزریق شده به فرد، فقط کمتر از یک درصد افراد گزیده شده احتمال دارد که جان خود را از دست بدهند.

زهرهای سلول‌گرا Cytotoxic سبب نکروز شدن بخش گزیده شده خواهند شد. درمان گزش‌هاي سلول‌گرا طولانی تر است و ۱۵ % این گزش ها جدی هستند. عنکبوت‌های منزوی جنس Loxosceles یکی از انواع عنکبوت هایی است که زهر سلول‌گرا دارند. ۲ گونه از این نوع عنکبوت از ايران گزارش شده است.

۲۷. قلب عنکبوت لوله ای است و در قسمت پشت شکم آن قرار دارد. عنکبوتها یک سیستم گردش خون باز دارند.

 

دانستنی های شگفت انگیز درباره عنکبوت ها

۲۸. قطر يک تار عنکبوت يک دهم قطر موي انسان است.

۲۹. نوعی از تار عنکبوت وجود دارد که عنکبوت ها از آن برای به دام انداختن حشرات بالدار استفاده می کنند. این نوع تار عنکبوت حتی اگر به اندازه ۲ برابر طول اولیه اش کشیده شود مجددا به شکل اولیه اش بر می گردد.

۳۰. عنکبوتها خون آبی روشن دارند. البته از نظر علمی ، مایعات موجود در سیستم گردش خون این جانوران را همولنف می گویند نه خون. عنکبوتها به جای هموگلوبین دارای هموسیانین هستند. هموسیانین به جای آهن حاوی مس است و هنگام اتصال به اکسیژن آبی رنگ می شود.

۳۱. عنکبوت بیوه سیاه Black Widow Spiders از انواع عنکبوت و متعلق به جنس Latrodectus می باشد. بیوه های سیاه در مناطق مختلف زندگی می کنند. زهر این عنکبوت حاوی سمی به نام لاتروتوکسین است. جنس ماده زهر بسیار قوی تر از جنس نر دارد. در اثر نیش این نوع عنکبوت علائمی همچون درد عضلانی و اسپاسم، سردرد، حالت تهوع، استفراغ، تعریق، افزایش ضربان قلب در افراد بروز میکند .

این علائم ممکن است از چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد. مرگ و میر ناشی از گزش بیوه سیاه به طور معمول در میان خردسالان ، افراد مسن و بیماران بیشتر رخ می دهد.

۳۲. صدها سال پیش ، مردم تار عنکبوت را بر روی زخم های خود قرار می دادند زیرا آنها معتقد بودند که این امر به جلوگیری از خونریزی کمک می کند. تحقیقات دانشمندان نشان داد که ابریشم حاوی ویتامین K است ، به همین دلیل می تواند به کاهش خونریزی کمک کند.

۳۳. اثرات نیش عنکبوت  Spider با توجه به عوامل مختلفی از جمله قدرت زهر ، میزان سم تزریق شده ، اندازه و سن فردی که گزش کرده است متفاوت است.

 

حقایقی جالب درباره عنکبوت ها

۳۴. افراد بسیاری از عنکبوت ها می ترسند. ترس غیرطبیعی از عنکبوت ها را آراکنوفوبیا arachnophobia می نامند.

۳۵. یک عنکبوت عجیب در خانواده Theridiidae به نام Theridion grallator وجود دارد. این عنکبوت به happy face spider یا عنکبوت چهره شاد معروف است. محل زندگی این عنکبوت در جنگل های هاوایی است که نام هاوایی این عنکبوت  nananana makakiʻi می باشد.

۳۶. بعضی از عنکبوتها تارهایی که ساخته اند را می خورند و سپس از آنها مجددا استفاده می کنند.

۳۷. فرآیند جفت گیری و انتقال اسپرم از عنکبوت نر به ماده اکثرا به شکل غیر مستقیم و به صورتهای مختلفی انجام می شود.

۳۸. عنکبوت ها دشمنان طبیعی بسیاری دارند .این دشمنان طبیعی که به شکل انگل و شکارچی هستند، می توانند زندگی عنکبوتیان را در معرض خطر و تهدید قرار دهند. از خود عنکبوتیان می توان به عنوان یکی از با اهمیت ترین شکارچیان آنها نام برد.بعضی از عنکبوت ها به شکل اختصاصی و با شیوه های خاص فقط از دیگر عنکبوت ها به عنوان غذا استفاده می کنند.

۳۹. عنکبوتها قبل از خوردن غذا با ریختن آنزیم های گوارشی بر روی آن ، مواد غذایی را به صورت مایع در می آورند.

دیگر دانستنی ها درباره عنکبوت ها

۴۰. نوعی از عنکبوت ها که به آنها عنکبوت های خفاش خوار گفته می شود ؛ با به دام انداختن خفاش ها در تاری که تنیده اند از خفاش ها تغذیه می کنند.

این عنکبوتها در کشورهایی همچون استرالیا ، هند و ژاپن زندگی می کنند. البته گفته شده که عنکبوت های خفاش خوار در همه قاره ها به جز قطب جنوب وجود دارند.

۴۱. ساختارهاي تنفسي عنکبوتیان از نوع شش های کتابي Book lung، سيستم نايي و يا ترکيبي از هر دو می باشد .البته لازم به ذکر است که بعضی از عنکبوتیان کوچک جثه مانند دم شلاقی های کوچک فاقد ساختار تنفسی هستند و تبادل گاز را از طریق کوتیکول خود انجام می دهند.

۴۲.عنکبوت ها پاهای خود را به کمک عضلات و فشار همولنف حرکت می دهند. البته لازم به ذکر است که بعضی از آنها عضلات منبسط کننده ندارند.

امیدواریم با مطالعه این مطلب اطلاعات خوبی درباره عنکبوت ها کسب کرده باشید. چنانچه نظری درباره این مطلب دارید لطفا آن را با ما از بخش ارسال دیدگاه در میان بگذارید.

گرد آوری و تنظیم: https://rangvarang.com

منابع:en.wikipedia.org   ،  fa.wikipedia.org

زمانی، علیرضا (۱۳۹۵). راهنمای میدانی عنکبوت‌ها و عقرب‌های ایران.