آشنایی با خصوصیات غذای کمکی و چگونگی آن:

در این مطلب سعی شده اطلاعات مفید درباره  غذای کمکی  و چگونگی دادن غذای کمکی به فرزند دلبندتان در اختیار شما عزیزان قرار داده شود .پس از توضیح مختصر درباره غذای کمکی و زمان شروع آن ،به ۳۰نکته مفید درباره غذای کمکی اشاره خواهیم کرد ، پس در صورت تمایل لطفا با ما همراه  شوید.

غذای کمکی مناسب، غذایی است که مقوی و مغذی باشد یعنی انرژی، پروتئین، املاح و ویتامین های لازم را برای شیرخوار تامین کند.شروع غذای کمکی باید با ساده‌ترین مواد غذایی باشد که در عین حال که انرژی لازم را دارد کمترین اثر آلرژنی را داشته باشد.دستگاه گوارش نوزاد در حوالی ۶ ماهگی برای پذیرش غذای نیمه جامد آمادگی لازم را پیدا می کند و بنابراین شروع تغذیه کودک با غذای کمکی از شش ماهگی صورت می گیرد.البته در بعضی از کودکانی که دچار افت وزن هستند، غذا از ۴ ماهگی داده می شود. با زود شروع کردن غذای کمکی احتمال ابتلاء به اسهال و آلرژی در کودک افزایش یافته و تمايل وی به شير مادر نیز كمتر مي شود.
غذاهای كمكی را از پایان ۶ماهگی با مقادیر كم شروع كنید و همزمان با رشد كودك، مقدار غذا را افزایش دهید و تغذیه او با شیر مادر را به طور مكرر ادامه دهید.
شروع تغذيه تكميلي بدان معنا نيست كه مادر دفعات شير دهي را كم كند بلكه بايد هر زمان كه كودك تمايل داشت شير خود را به او بدهد(حداقل ۸ بار در شبانه روز) .نيمي از انرژي مورد نياز كودك در اين سنين بايد از طريق شيرمادر و باقيمانده از غذاي كمكي تامين شود.به طور کلی در سال اول زندگی اول شیر بعد غذا و در سال دوم اول غذا و بعد شیر توصیه می شود.در سال اول،بعد از تغذیه نوزاد با شیر مادر غذای کمکی باید به او داده شود و هرگز قبل یا در فواصل تغذیه با شیر مادر از غذای کمکی نباید استفاده کرد.
توصیه می شود در ابتدا،دادن غذا با یک نوع ماده غذایی ساده شروع شود و کم کم به مخلوطی از چند نوع افزایش یابد.بین اضافه کردن مواد غذایی مختلف ۷-۵ روز فاصله باشد تا نوزاد اول به یک نوع غذا عادت کند و بعد غذای جدیدی به او داده شود.در شروع غذاها باید نسبتا رقیق و غلظت آنها کمی بیشتر از شیر مادر باشد و به تدریج بر غلظت آنها افزوده شود.این کار به یادگیری مهارت جویدن کمک می کند.در ادامه نکاتی را که لازم است درباره غذای کمکی و چگونگی آن بدانید به صورت خلاصه و مفید برایتان آورده ایم که خواندن این نکات را به شما عزیزان توصیه می کنیم .این نکات عبارتند از:

۱.غذای کمکی باید از پایان ۶ ماهگی شروع شود و همزمان با شروع غذای کمکی تغذیه با شیر مادر ادامه یابد.

۲.قبل از تهیه غذا باید به کوتاه بودن ناخن های خود توجه داشته باشید و  دست ها را  به خوبی با آب و صابون بشویید .

۳.غذای کمکی باید سالم، کم حجم ولی پر انرژی باشد.

۴.در هنگام تهیه غذای کمکی توجه داشته باشید که غذای نوزاد باید نرم بوده و خوب پخته شود تا شیرخوار آن را به راحتی هضم نماید.

۵.مواد غذایی که در تهیه غذای کمکی استفاده می شود باید تازه، در دسترس و ارزان باشند.

۶.در تهیه غذای کمکی مواردی چون عادات غذایی خانواده و اصول بهداشتی را رعایت کنید.

۷.غلظت غذای کمکی در شروع باید کمی بیشتر از شیر مادر باشد و به تدریج بر مقدار، غلظت و تنوع آن ها افزوده شود تا شیرخوار بتواند ضمن آشنا شدن با مزه و قوام غذاها به جویدن هم عادت کند. بهتراست غذای کودک را با لعاب برنج شروع کنید. مزیت برنج این است که خیلی کم حساسیت زاست و تقریباً نشاسته خالص است، از این رو معده کودک به راحتی آن را هضم می کند. برای اولین بار، نیم تا یک ساعت پس از شیرخوردن، لعاب برنجی تهیه کنید که کمی غلیظ تر از شیر مادر باشد و با قاشق مناسب اندازه دهان کودک یک قاشق لعاب برنج به او بدهید. در روزهای بعد به مرور حجم و غلظت این غذا را اضافه کنید و براساس تمایل کودک به او غذا بدهید.  بهتر است برنامه غذایی را بعد از لعاب برنج به ترتیب با فرنی، حریره و سوپ ادامه دهید به مرور می‌توان غلظت آن را بیشتر کرد و در ظرف مدت کوتاهی به غلظتی شبیه حلیم رساند که به آسانی از قاشق نریزد. این راهم در نظر داشته باشید که هر چه غذا رقیق‌تر باشد کالری آن کمتر است.

۸.بهتر است غذای کمکی از یک نوع غذای ساده شروع شود و سپس به مخلوط چند نوع تبدیل شود.

۹.بین اضافه کردن مواد غذایی مختلف ۵ الی ۷ روز فاصله باشد تا دستگاه گوارش کودک به ماده غذایی عادت کند و اگر ناسازگاری با مواد غذایی وجود دارد، شناحته شود.

۱۰.غذای کمکی باید از یک قاشق مرباخوری شروع شده و به تدریج به میزان آن افزوده شود.

۱۱.در صورتی که شیرخوار ۸ نوبت در روز با شیر مادر تغذیه شود، دفعات مطلوب مصرف غذای کمکی روزانه ۳ الی ۵ بار است.

۱۲.دفعات تغذیه در ۶ ماهگی از یک بار در روز شروع و به تدریج به ۳ مرتبه در روز افزایش یابد و در ۸ ماهگی به ۴ تا ۵ بار در روز برسد.البته باید به میل و رغبت کودک هم توجه شود وهیچ گاه به زور کودک را وادار به خوردن غذا نکنید

۱۳.سبزیجات مورد استفاده برای تهیه غذای کودک باید ضدعفونی شده باشد.به مرورمی توانید سیب‌زمینی و به تدریج انواع سبزی‌ها (کرفس، کدو خورشی، کدو حلوایی، لوبیا سبز و جعفری) را به سوپ اضافه کنید.

۱۴.توجه داشته باشید ،مقدار آهن گوشت ران مرغ بیش از سینه آن است. در صورت دسترسی نداشتن به گوشت، می‌توان از حبوبات یا زرده تخم‌مرغ استفاده کرد. البته حبوباتی مانند عدس، ماش و لوبیا هم مانند زرده تخم‌مرغ می‌توانند جایگزین گوشت شوند اما ارزش غذایی‌شان به اندازه گوشت نیست. به هر حال تمامی مواد غذایی را می‌توان به مرور به کودک داد و اولویت بر آن است که غذاهایی به شیرخوار داد که کمترین اثر آلرژی زایی و بیشترین میزان کالری و مواد مغذی را داشته باشد

۱۵.اگر در پایان ۶ ماهگی غذای کمکی آغاز می‌شود بهتر است مادر فرنی را با شیر خود درست کند اما اگر شیر مادر کفاف ندهد در صورت نداشتن آلرژی به شیر در کودک ،می‌توان فرنی را با شیر پاستوریزه یا شیر گاو یا شیرهای مدت دار درست کرد.

۱۶.دادن گندم را باید تا پایان ۸ ماهگی به تأخیر انداخت.

۱۷.بادام را نیز می‌توان آسیاب کرد تا دانه های آن قابل هضم باشد. می‌توان حریره بادام را از صافی رد کرد و شیره آن را به شیرخوار داد.

۱۸.بهتر است غذای شیرخوار هر روز به صورت تازه تهیه و مصرف گردد ولی باقیمانده غذا رامی توانید  در ظرف تمییز با پوشش مناسب تا ۲۴ ساعت در یخچال نگهداری و استفاده کنید.

۱۹.یک قاشق مرباخوری روغن مایع، زیتون یا کره را به سوپ یا پوره شیرخوار به ویژه اگر خوب وزن نمی گیرد، اضافه نمایید.

۲۰.همزمان با تغذیه تکمیلی، آب جوشیده سرد شده به کودک بدهید تا تشنگی او برطرف شود.

۲۱.قبل از یک سالگی از اضافه کردن نمک و یا هر گونه چاشنی، ادویه، سس ها و رب گوجه فرنگی به غذای کودک خودداری کنید.

۲۲.از پایان ۱۲ ماهگی کودک می تواند غذای سفره خانواده را بخورد و غذای اضافه هم در برنامه او وجود داشته باشد.

۲۳.غذاهای سرخ شده به کودک ندهید.

۲۴.هیچ گاه کودک را با غذا تنها نگذارید، چون امکان دارد موجب خفگی او شود.

۲۵.به غذای شیرخوار شکر زیاد یا نمک اضافه نکنید، زیرا حساسیت نوزاد به طعم ها با بزرگسالان متفاوت است

۲۶.تنوع در غذاهای کودک رعایت شود.

۲۷.برای تهیه انواع غله حتما ابتدا آن‌ها را بخیسانید سپس بپزید و در غذاساز یکدست کنید.

۲۸.بهتر است در ابتدای شروع غذاهای جامد پوست میوه‌هایی مانند سیب، هلو، آلو و… را جدا کنید سپس میوه را در غذاساز بیندازید زیرا ممکن است روده‌های کودک هنوز برای هضم پوست میوه آماده نباشند.

۲۹.از دادن آشامیدنی های محتوی مواد مغذی كم مثل چای، قهوه و نوشیدنی های شیرین بپرهیزید. آب میوه نیز باید به مقدار محدود به شیرخوار داده شود تا جانشین غذاهایی كه مواد مغذی بیشتری دارند، نشود.

۳۰.از دادن برخی مواد غذایی تا قبل از یک سالگی به کودک خودداری کنید، این غذاها عبارتند از سفیده تخم‌مرغ، شیر گاو، کلم، اسفناج، مرکبات، کیوی، گیلاس ،خربوزه، انگور، تن ،پنیرهای سخت، آناناس، بادام زمینی و عسل

گرد آوری و تنظیم: https://rangvarang.com