راهکارهای مقابله با سرمازدگی سری ششم:

در ادامه مبحث دستورالعملهاي اجرايي به بررسی تصميمگيري به وسيله باغداران که شامل موارد زیر است می پردازم.

۲.تصميمگيري به وسيله باغداران:

فرآيند اتخاذ تصميم به وسيله باغداران در شش مرحله توضيح داده مي شود:

۱.تهيه و تدارك ابزار و وسايل :باغدار بايد تعيين كند كه ابزار حفاظتي چه باشد . براي اينكه بتوان از ماشين هاي باد استفاده نمود ، تانك هاي سوخت موتور آنها بايد پر باشند و موتور از قبل آماده و تست شده باشد . براي بخاري ها، تانك هاي سوخت بايد پر و چك گردند . در مورد آبپاش ها، خطوط لوله ها و نازل ها بايد تميز شوند . اين آمادگي و تدارك ، پيش از فصل يخبندان و در فواصل مشخص طي فصل سرما صورت مي گيرد. در روز هايي كه يخ بندان پيش بيني مي شود، باغداران بايد اغلب وسايلشان را جهت اطمينان از اينكه درست كار مي كند، مورد بررسي قرار دهند.

۲.تعيين دماي بحراني: دماي بحراني نقطه اي است كه خسارت به جوانه ها اتفاق خواهد افتاد . اين دما به نوع درخت، واريته ميوه و نيز به مرحله رشد و نمو و شرايط آب و هوايي منطقه بستگي دارد . اكثر باغداران معمولا ” از دمايي استفاده مي كنند كه طي آن % ۱۰ جوانه ها از بين مي روند، اين دماي بحراني مورد انتظار است و سردتر از آن به حد بحراني مي رسد. همه باغداران بايد جداول دماي بحراني را در اختيار داشته باشند(دماهايي كه منجر به % ۱۰ و % ۹۰ مرگ جوانه طي ۳۰ دقيقه در مراحل مختلف رشد و نمو براي محصولات مختلف مي شوند). مثلا” در مورد سيب، تفاوت ميان مرگ سبك ده درصدي و احتما لا ۲ يا كمتر مي باشد . درمورد ساير محصو لات ºC مرگ شديد % ۹۰ قبل و بعد از غنچه دهي، حدود حساسيت مشابهي به تغييرات اندك دما وجود دارد.

در برخي از مناطق دنيا در فواصل زماني مشخص طي يخبندان، آزمون هاي مقاومت جوانه ها انجا م شده و دماهاي بحراني تعيين مي گردد و از طريق راديو به باغداران اعلام مي شود . برخي توليدكنندگان همچنين، به آزمون هاي مقاومت جوانه كه توسط يك شركت محلي توليد ميوه انجام مي شود، دسترسي دارند ولي هيچ كدام از توليدكنندگان جوانه هاي خود را تست نمي كنند. بعضي توليدكنندگان همچنين دماهاي بحراني را بسته به شرايط آب و هواي موجود تنظيم مي كنند. اگر باغي طي چند روزمواجه با هواي سرد باشد ، جوانه ها مقاوم تر خواهند شد بعضي از باغداران ، آگاهانه و عمدا دماي بحراني را در بعضي مواقع در طول روز تعيين مي كنند و بقيه ، از راه هاي غيرمرسوم و حسي استفاده مي كنند. همه توليدكنندگان از يك دماي بحراني خاص براي باغ خود هنگامي كه غروب مي شود ، در نظر مي گيرند.

۳.دستورالعمل براي پيش بيني :بیشتر توليدكنندگان معمولا ” هرشب گزارش اعلام دماي حداقل در منطقه خود را از طريق راديو و تلويزيون گوش مي دهند و در نتيجه از شرايط كلي مورد انتظار چند روز آينده را مطلع مي شوند . توجه خاص به هر تغيير كه طي شب انتظار مي رود مانند حركت ابره يا تغيير جهت باد يا حذف شدن ضروري است . دماي نقطه شبنم نيز معمولا ” به وسيله ايستگاه مستقر در فرودگاه نزديك منطقه در ساعات ۴ و ۷ بعدازظهر گزارش مي شود. باغدران به طور تجربي مي دانند كه كدام يك از ايستگاه هاي پيش بيني به باغشان شرايط مشابه تري دارد (براساس شرايط دما ) و معمولا مي توانند بيان كنند كه دماي باغ چقدر گرمتر يا سردتر مي باشد(نسبت به شرايط ايستگاه ). سپس براساس پيش بيني انجام شده در منطقه پيش بيني خود را تنظيم مي كنند.

۴.استفاده از دستگاه اعلام يخ بندان (Frost Alarm): توليدكنندگان معمولا”، از زنگ هاي اعلام كننده خطر يخ بندان استفاده مي كنند. اين ابزار آژير اعلام كننده خطر يخبندان حسگرهايي هستند كه در باغ يا در يك منطقه اي قرار داده مي شوند كه دماي مشابه با دماي باغ دارد.يك زنگ اعلام كننده ، معمولاً در زير تخت باغدار قرار مي گيرد و زماني كه ١٢دماي بيرون به سطح تنظيم شده مي رسد (معمولا چند درجه بالاي دماي بحراني ) به كار مي افتد و باغدار را مطلع مي سازد. غالب توليد كنندگان يك قانون خاص تجربي براي تنظيم و شروع راه اندازي آلارم دارند. البته اين قانون با پيشرفت فصلي تفاوت مي كند.

۵.كشيك شبانه: وقتي آلارم يخ بندان فعال مي شود، توليد كننده بيدار مي شود، يك دوره كشيك آغاز مي شود .توليدكننده در باغ مي چرخد، كشيك مي دهد و دوره هاي درجه حرارت هاي بحراني را مشخص مي كند. بعضي توليدكنندگان از وسايل الكترونيكي براي نمايش مداوم دما استفاده مي كنند . آنها همچنين از راديو به اخبار وضعيت آب و هوا كه نقاط شبنم را اطلاع مي دهد و هر نوع تغيير در شرايط آب و هوا ر ا اعلام مي كند، گوش مي دهند . يك باغدار حتي اگر ببيند همسايه اش بيدار نيست ، معمولا او را از خطر آگاه مي كند.

۶.تصميمگيري براي اعمال حفاظت: در صورتي كه همه ابزار و وسايل به درستي كار كنند ، شروع به كار يك سيستم حفاظتي بايد واقعا آني باشد. بعضي مواقع توليدكنندگان ماشين ها را روشن مي كنند و آنها را با ادامه كاهش دماها تنظيم١٣مي كنند. حدود ۵ دقيقه طول مي كشد تا ماشين ها به حد كافي هواي مخلو ط ايجاد كنند تا مؤثر باشد . شروع كار و روشن كردن آبپاش ها آسان تر است . باغدار فقط بايد يك دريچه را برگرداند و در بيشتر مواقع ، يك پمپ را روشن نمايد . تعدادي از ماشين هاي باد الكتريكي و بعضي آبپاش ها مجهز به كليد هاي روشن كننده خودكارند يا سوپاپ خودكار دارند كه دستگاه ها را در يك دماي تنظيمي روشن مي كنند. توليدكنندگان ، حفاظت اوليه را در زماني كه دماي محيط چند درجه بالاتر از دماي بحراني است، آغاز مي كنند. اين تصميم به ميزان كاهش دماي مشاهده شده ، دماي نقطه شبنم و پيش بيني دماي حداقل بستگي دارد.

اگر نقطه شبنم پايين باشد ، شب صاف و آرام است و اگر پيش بيني دما پايين باشد ، توليدكنندگان براي يك كاهش و افت سريع درجه حرارت آماده مي شوند و حفاظت را زودتر از موقعي كه نقطه شبنم بالا باشد يا پوشش ابر پيش بيني شود ، آغاز مي كنند . به دليل آنكه زمان كوتاه است ابزارهاي حفاظت از پيش آماده مي شوند و در زمان شروع، تنظيمات جزيي كفايت مي كند. توليدكنندگان به نمايش و ثبت دما در زماني كه وسايل حفاظتي راه اندازي مي شود ادامه مي دهند و اگر شرايط بهبود يابد ، كار حفاظت راحت و آسان خواهد شد . در مورد برخي باغداران ، حفاظت يك فرآيند

متو الي است كه يك سري مراحل دارد . آنها شايد براي حفاظت از مناطق مختلف در زمان هاي متفاوت تصميم بگيرند.در صورت داشتن بخاري، تصميم مي گيرند كه هنگامي كه دما خيلي پايين مي افتد، آن را همراه با ماشين هاي باد استفاده كنند. خشك بودن هوا عموما ” مقارن با زمان قبل ا ز آغاز ماه نو يا بلافاصله قبل از كامل شدن قرص ماه و يا در زمان كامل بودن آن مي باشد. احتمالا شدت جزر و مد نيز با مقدار آبي كه در زمان ماه نو يا كامل بودن قرص ماه تبخير مي شود و به هوا مي رود و نيز با شدت بارندگي هاي بعد از آن، به نوعي ارتباط دارد .

زمان خشك بودن هوا همان زمان وقوع يخ بندان است . هنگامي كه رطوبت افزايش يابد، موجب افزايش دماي نقطه شبنم مي گردد كه اين عامل به تنهايي مي تواند مانع از وقوع دماهاي بحراني گردد، اين شرايط تا هنگامي برقرار است كه هواي خشك مجددا ” از طريق مكانيزمي، جايگزين هواي مرطوب گر دد. البته وقوع دماهاي حداقل بحراني را نمي توان تنها نتيجه سرد بودن هوا دانست، بلكه ١٤ميزان خشك بودن هوا و به مقدار كمتري، ميزان مرطو ب بودن خاك نيز بر وقوع اين دماها اثر دارند . بنابراين تا زمان ارائه پيش بيني هاي مربوط به اول ماه، بايد منتظر ماند . شايد اگر برنامه ريزي براي كاشت گياهان، بر مبناي علائم برج هاي سال و آثار طالع بيني انجام نگيرد و ارتباط احتمالي بين مقادير مختلف دماهاي پايين شبانه و ميزان بارندگي در يك دوره زماني معين، مشخص مي شود، آنگاه دريابيم كه اطلاعات مربوط به ماه را مي توان به عنوان معيار قابل توجهي جهت برنامه ريزي در بخش هاي خاصي از كشور مد نظر قرار داد.

گرد آوری و تنظیم: https://rangvarang.com